زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

محمدعلی نوری اصفهانی





حاج ملاّ محمّدعلی نوری اصفهانی (متوفای ۱۲۵۳ق)، عالم، حکیم، عارف و از فقهای اصفهان در قرن سیزدهم هجری قمری بود. ملا محمدعلی در اصفهان علوم دینی را از بزرگانی چون سیّد محمّد مجاهد، ملاّ علی نوری و محمّدحسین اصفهانی فرا گرفته و در هندوستان به ریاضت پرداخت. چندین تالیف از ایشان برجای مانده است. او در ۱۲۵۳ق درگذشت و در تخت فولاد دفن شد.


۱ - معرفی اجمالی



آخوند حاج ملاّ محمّدعلی بن محمّداسماعیل نوری مازندرانی، عالم، فاضل، حکیم، عارف و فقیه (ماهر، از علمای قرن سیزدهم هجری.) بود.
آخوند حاج ملاّ محمّدعلی نوری در قصبه نور مازندران متولّد شده و در اصفهان تحصیل علوم فقه و اصول و حکمت نموده، جهت تصفیه نفس به هندوستان مسافرت نموده و ریاضت کشید و پس از مراجعت در اصفهان ساکن شده و عزلت و انزوا اختیار نموده و کم‌تر با مردم معاشرت و مراوده می‌نموده است.

۲ - اساتید و شاگردان



نزد آقا سیّد محمّد مجاهد تحصیل کرد و به امر استاد کتاب نخبة الاصول را نوشت. حکمت را نزد ملاّ علی نوری آموخته و در عرفان، از شاگردان و مریدان محمّدحسین (حسین‌علی شاه) اصفهانی بوده است. سال‌ها در اصفهان به تدریس فقه و حکمت (از جمله شرح لمعه و کتب حکمت مشّاء) مشغول بود و جمعی از فضلاء در جلسات درس او حاضر می‌شده‌اند. که از آن جمله است: میرزا سلیمان تنکابنی و میرزا محمّدصادق خاتون‌آبادی.

۳ - وفات و مدفن



در ۲۲ ذیقعده الحرام ۱۲۵۳ق وفات یافته و در صحن تکیه بابا رکن‌الدّین در تخت فولاد اصفهان مدفون شد.

۴ - آثار



کتب زیر از حاج ملاّ محمّدعلی نوری است:
۱. حواشی بر شرح لمعه؛
۲. حواشی بر مثنوی؛
[۳] مهدوی، مصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۶۶.
[۴] مهدوی، مصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، صص۳۹۳ - ۳۹۴.
[۵] مهدوی، مصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۷۳.
[۷] ماهدخت‌ بانو همایی و جلال‌الدین همائی، تاریخ اصفهان (تکایا و مقابر)، صص۵۹ - ۶۰.
[۸] تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۷۳.
[۹] تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۱۳۸.

۳. حواشی بر شوارق؛
۴. حاشیه بر مطول؛
۵. نخبه الاصول، به عربی در یک مقدمه و چند مبحث و خاتمه که مؤلف در پنج‌شنبه ۳ ذیقعده الحرام ۱۲۲۰ق از تالیف آن فراغت یافته است. نسخه‌ای از این کتاب به شماره ۲۸۷۰ در کتابخانه آیت اللّه مرعشی نجفی در قم موجود است که در روز ۳ شعبان ۱۲۳۷ق کتابت شده است. نسخه دیگری از این کتاب به شماره ۴۲۸۷ در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم وجود دارد که تاریخ کتابت و نام کاتب معلوم نیست. همچنین نسخه‌ای در کتابخانه مجلس شورای اسلامی به شماره ۷۷۴۹ موجود است که کاتب و تاریخ کتابت آن ذکر نشده است. نسخه دیگری هم در مجموعه شماره ۱۳۱۶۲ در کتابخانه آستان قدس رضوی وجود دارد.
[۱۱] آقا بزرگ تهرانی، الکرام البرره، خطی.
[۱۲] مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۸، ص۷۹.
[۱۳] مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۱۱، ص۲۸۵.
[۱۴] فکرت، محمد آصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص۵۸۰.


۵ - پانویس


 
۱. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۱.    
۲. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۱.    
۳. مهدوی، مصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۶۶.
۴. مهدوی، مصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، صص۳۹۳ - ۳۹۴.
۵. مهدوی، مصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۷۳.
۶. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۶، ص۲۶۰.    
۷. ماهدخت‌ بانو همایی و جلال‌الدین همائی، تاریخ اصفهان (تکایا و مقابر)، صص۵۹ - ۶۰.
۸. تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۷۳.
۹. تنکابنی، محمد بن سلمیان، قصص العلماء، ص۱۳۸.
۱۰. آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ج۲۴، ص۹۳.    
۱۱. آقا بزرگ تهرانی، الکرام البرره، خطی.
۱۲. مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۸، ص۷۹.
۱۳. مرعشی، سید محمود، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج۱۱، ص۲۸۵.
۱۴. فکرت، محمد آصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص۵۸۰.


۶ - منبع



مهدوی، مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۳۷۳.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.